Χαλινάρι και στις τράπεζες για τις πρακτικές που ακολουθούν προκειμένου να εισπράξουν οφειλές βάζει με νομοσχέδιο το υπουργείο Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, το οποίο αναμένεται να κατατεθεί εντός του φθινοπώρου.
Το νομοσχέδιο επεκτείνει στις τράπεζες αλλά και σε άλλους δανειστές (αλυσίδες και πολυκαταστήματα, εταιρείες κινητής τηλεφωνίας κ.ά.) τις απαγορεύσεις που ισχύουν για τις εισπρακτικές εταιρείες. Με τις νέες ρυθμίσεις θα δίνονται παράλληλα σημαντικές αρμοδιότητες στη Γενική Γραμματεία Καταναλωτή να ασκεί ελέγχους για παραβίαση των κανόνων. Το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο που αφορά τις εισπρακτικές εταιρείες και ψηφίστηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση το 2009, έθεσε περιορισμούς μόνο στις πρακτικές των εισπρακτικών εταιρειών για τη λειτουργία τους και τον τρόπο ενημέρωσης των οφειλετών για τα χρέη τους. Ετσι, δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του νόμου τράπεζες και άλλοι δανειστές όπως για παράδειγμα αλυσίδες και πολυκαταστήματα που πωλούν με δόσεις, εταιρείες σταθερής, κινητής τηλεφωνίας και Ιντερνετ.
Ετσι, πολλές φορές οι οφειλέτες ακόμη και για λίγες ημέρες καθυστέρηση στην πληρωμή λογαριασμών είναι ουσιαστικά απροστάτευτοι απέναντι σε αθέμιτες πρακτικές είσπραξης του χρέους τους. Συνήθως οι τράπεζες και άλλες επιχειρήσεις αναθέτουν το κυνήγι των οφειλών είτε σε εισπρακτικές εταιρείες είτε σε υπαλλήλους τους που τηλεφωνούν στους οφειλέτες και τους πιέζουν. Επιπλέον η ηγεσία του υπουργείου Οικονομίας διαπίστωσε ότι στον ισχύοντα νόμο οι περιορισμοί που τίθενται για τη συχνότητα των τηλεφωνικών επικοινωνιών δεν είναι ικανοποιητικοί, ενώ οι λοιπές διατάξεις που απαγορεύουν διάφορες πρακτικές ως αθέμιτες ή παραπλανητικές είναι ανεπαρκείς. «Δεν διασφαλίζουν την προστασία της ιδιωτικής ζωής του δανειολήπτη στον μέγιστο βαθμό», λένε χαρακτηριστικά παράγοντες του υπουργείου.
Ηδη η ηγεσία του υπουργείου Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας έχει επεξεργαστεί τις αλλαγές και εντός του φθινοπώρου αναμένεται να κατατεθεί το νομοσχέδιο στη Βουλή, αφού προηγηθεί η παρουσίασή του στο Υπουργικό Συμβούλιο και τεθεί σε δημόσια διαβούλευση.
Οι 12 αλλαγές του νομοσχεδίου
Σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου, βασικός στόχος είναι να μπει τάξη αλλά και να υπάρξει η απαιτούμενη διαφάνεια στις σχέσεις μεταξύ δανειστών και δανειζομένων με σκοπό την προστασία των δικαιωμάτων των δανειοληπτών. Το νομοσχέδιο, μεταξύ των άλλων, προβλέπει:
Οι εισπρακτικές εταιρείες αλλά και κάθε άλλος που έχει την ιδιότητα του δανειστή, δηλαδή οι τράπεζες, εταιρίες τηλεπικοινωνιών, αλυσίδες και καταστήματα που πωλούν με δόσεις κ.τ.λ., υποχρεούνται να απέχουν από τηλεφωνικές επικοινωνίες με τους οφειλέτες για διάστημα τουλάχιστον ενός μηνός, σε περίπτωση κατά την οποία ο οφειλέτης δηλώσει κατά τη δεύτερη ή σε οποιαδήποτε επόμενη επικοινωνία ότι δεν επιθυμεί περαιτέρω τηλεφωνική ενημέρωση. Αυτό θα ισχύει και για κάθε μεταγενέστερη έναρξη των τηλεφωνικών επικοινωνιών.
Προσδιορίζεται συγκεκριμένο ωράριο για την επικοινωνία με τους οφειλέτες, που θα αφορά μόνο τις εργάσιμες ημέρες.
Η επικοινωνία θα καταγράφεται υποχρεωτικά και θα τηρείται στο αρχείο για τουλάχιστον τρεις μήνες προκειμένου να ελέγχεται η παραβίαση του νόμου- εφόσον χρειαστεί- σε περίπτωση καταγγελίας. Το περιεχόμενο της καταγραφής δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί εις βάρος του οφειλέτη. Ο οφειλέτης πρέπει να ενημερώνεται για την καταγραφή της συνομιλίας αλλά και για τον σκοπό της.
Η Γενική Γραμματεία Καταναλωτή θα μπορεί, έπειτα από καταγγελία του οφειλέτη και αίτησή της στις αρμόδιες αρχές, να ζητεί από τις εταιρείες τηλεπικοινωνιών (σταθερή και κινητή τηλεφωνία) στοιχεία για τις ώρες επικοινωνίας της εισπρακτικής εταιρείας ή της τράπεζας με τον οφειλέτη, ακόμα και την καταγεγραμμένη συνομιλία ώστε να ελέγχει αν υπάρχει παράβαση της νομοθεσίας.
Οι εταιρείες ενημέρωσης και κάθε άλλος δανειστής, π.χ. τράπεζες, έχουν υποχρέωση να τηρούν ηλεκτρονικό αρχείο επικοινωνιών ενημέρωσης των οφειλετών και να γνωστοποιούν τις επικοινωνίες στις οποίες προέβησαν στον οφειλέτη ή στη Γενική Γραμματεία Καταναλωτή όταν αυτό τους ζητηθεί.
Οι υπάλληλοι της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή θα έχουν, με ρύθμιση που περιλαμβάνεται στο νομοσχέδιο, τη δυνατότητα να ασκούν έλεγχο με εξουσίες φορολογικού ελεγκτή.
Απαγορεύεται σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα που δεν είναι δανειστές ή σε εταιρείες που δεν έχουν συσταθεί με αποκλειστικό σκοπό την ενημέρωση οφειλετών η κατ' επάγγελμα ενημέρωση οφειλετών και γενικώς κάθε ενόχληση προς οφειλέτες για ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις. Μετά την έναρξη δικαστικών πράξεων θα απαγορεύεται η ενημέρωση του οφειλέτη από εισπρακτικές εταιρείες, τράπεζες αλλά και από οποιονδήποτε άλλο.
Οι κυρώσεις που προβλέπει η νομοθεσία θα εφαρμόζονται για όλους τους παραβάτες του νόμου (τράπεζες, τρίτα φυσικά ή νομικά πρόσωπα) και όχι μόνο για εταιρείες που έχουν συσταθεί με σκοπό την ενημέρωση των οφειλετών. Η υφιστάμενη νομοθεσία προβλέπει πρόστιμα, τα οποία μπορεί να φτάσουν ακόμη και τις 500.000 ευρώ.
Περιορίζονται και τα περιθώρια άσκησης πίεσης στους οφειλέτες από δικηγόρους. Και αυτό για να αποτραπούν η μεταφορά των αθέμιτων εισπρακτικών μεθοδεύσεων σε δικηγορικά γραφεία.
Θα ισχύουν και για τις τράπεζες
Οι απαγορεύσεις που ισχύουν για τις εισπρακτικές εταιρείες και οι οποίες θα ισχύουν πλέον και για τις τράπεζες είναι, μεταξύ των άλλων, οι ακόλουθες: Θα απαγορεύεται να ενοχλούν συγγενείς του οφειλέτη, να προσεγγίζουν γείτονες, τον εργοδότη ή μέλη της οικογένειάς του, να ασκούν πίεση για αναχρηματοδότηση του χρέους, για μεταφορά δανείων ή διακανονισμό αλλά και να τον απειλούν για ρευστοποίηση περιουσιακών στοιχείων προκειμένου να εξοφλήσει το χρέος του.
ΣΤΟΧΟΣ ΕΙΝΑΙ
η διαφάνεια στις σχέσεις μεταξύ δανειστών και δανειζομένων με σκοπό την προστασία των δικαιωμάτων των δανειοληπτών
Παραδείγματα αθέμιτων πρακτικών εις βάρος οφειλετών
Σύμφωνα με καταγγελίες:
1 Οφειλέτης οχλήθηκε τηλεφωνικά με τρόπο αγενή από υπάλληλο υποκαταστήματος τράπεζας, διότι είχε καθυστερήσει την αποπληρωμή δύο δόσεων του ανοικτού δανείου που διατηρούσε στην τράπεζα. Το θέμα καταγγέλθηκε στον Τραπεζικό Μεσολαβητή ο οποίος επελήφθη του θέματος, ενώ η τράπεζα ανέφερε ότι κατά πάγια πολιτική της ενημερώνει τους πελάτες της σε περίπτωση καθυστερημένων οφειλών τους.
2 Ατομα που επικαλούνταν την ιδιότητα του τραπεζικού υπαλλήλου τηλεφωνούσαν από απόρρητο τηλεφωνικό αριθμό στο σπίτι οφειλέτη τράπεζας πιέζοντάς τον ασφυκτικά για την εξόφληση της οφειλής του. Τα τηλεφωνήματα ήταν συνεχή σε διάφορες ώρες της ημέρας ακόμα και σε ώρες κοινής ησυχίας.
3 Οφειλέτης δεχόταν στον εργασιακό του χώρο τηλεφωνήματα από εισπρακτική εταιρεία για την τακτοποίηση οφειλών του προς τράπεζα. Μάλιστα σε χρονική στιγμή που ο ίδιος έλειπε από την εργασία του ενημέρωσαν για την οφειλή του τον προϊστάμενό του, δημοσιοποιώντας με τον τρόπο αυτό προσωπικά του δεδομένα και εκθέτοντάς τον στους συναδέλφους του.
4 Δικαστικός επιμελητής που ενεργούσε για λογαριασμό μεγάλης τράπεζας κοινοποιώντας έγγραφο διαταγής πληρωμής σε ηλικιωμένη δανειολήπτρια την απείλησε λέγοντάς της ότι κινδυνεύει με προσωποκράτηση εάν δεν τακτοποιήσει τις οφειλές της.
5 Παραπονούμενη δεχόταν στο κινητό της τηλέφωνο από εταιρεία ενημέρωσης οφειλετών οχλήσεις για ληξιπρόθεσμες όφειλες από πιστωτικές κάρτες αγνώστου σε αυτήν προσώπου και παρά τις επανειλημμένες διαμαρτυρίες της ότι δεν έχει καμία σχέση με τις όφειλες δεν έπαυσαν να την ενοχλούν. Τα τηλεφωνήματα σταμάτησαν έπειτα από παρέμβαση του Τραπεζικού Μεσολαβητή.
6 Πολίτης δεχόταν συνεχή τηλεφωνήματα από άτομα που επικαλούνταν την ιδιότητα του δικηγόρου και λειτουργούσαν για λογαριασμό τράπεζας, ζητούσαν την τακτοποίηση οφειλών του αποβιώσαντος πατέρα του, παρά το γεγονός ότι είχε προσκομίσει στην τράπεζα πιστοποιητικό αποποίησης κληρονομιάς. Μάλιστα τα τηλεφωνήματα συνεχίστηκαν για αρκετό καιρό και παρά την ενημέρωση της τράπεζας.
7 Για καθυστέρηση εξόφλησης λογαριασμού κινητής τηλεφωνίας ενός μήνα, καταναλωτής δέχθηκε απειλές ότι η καθυστέρηση αυτή ισοδυναμεί ακόμη και με μελλοντικό αποκλεισμό από τραπεζικό δανεισμό και καταγραφή του στον Τειρεσία.
Πηγή: Τραπεζικός Μεσολαβητής, Καταναλωτικές Οργανώσεις, Συνήγορος του Κατανωλωτή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου